- H m17h49,14 -
DE MUITERIJ OP DE BOUNTY
Van zodra verschillende schepelingen of soldaten in groepsverband in opstand komen tegen het gezag, wordt dit als een muiterij beschouwd.
De gekendste muiterij is deze die op 28 april 1789 plaatsvond op de Bounty, een driemaster zeilschip.
De grillige weersomstandigheden bezorgden de zeilschepen zodanig veel problemen dat in die tijd de zeelui zeer lang van huis weg waren. Dat waren ruwe, avontuurlijke kerels en sommigen waren zelfs in dronken toestand en tegen hun wil ingescheept. Het leven aan boord was hard en de betalingen bleven soms achterwege. Zo'n samengeraapt zootje ging in die omstandigheden enkel en alleen zonder verzet zijn werk doen als de kapitein een ijzeren discipline toepaste. Die was heer en meester aan boord en hij deelde regelmatig zware lijfstraffen uit. Die konden gaan van geselingen met de 'kat met negen staarten' op de blote rug van een rebel terwijl die aan de mast was vastgebonden tot aan de nog strengere straffen zoals het schrikwekkend kielhalen.
Na de vaart werden aan land door de rechtbank zelfs nog ergere straffen uitgesproken, maar bijwijlen werd dan ook vastgesteld dat de kapitein onnodig wreed en onrechtvaardig was opgetreden. Ook in het geval van de Bounty heeft de rechtbank drie bemanningsleden tot de strop veroordeeld, maar gelijktijdig ook kapitein Bligh terechtgewezen.
Tijdens zijn militaire loopbaan bij de Zeemacht had henry gehoord, dat na de muiterij op de Bounty Engeland had getracht om elke opstand van zijn zeelui tegen het gezag in de toekomst af te remmen. De oplossing daartoe was eenvoudig: elke hoog oplopende emotie die tot een opstand zou kunnen leiden, moest tijdig ontdekt en bedwongen worden. Daarom werd op elk Engels oorlogsschip een man aangeduid die zich rechtstreeks - en dus zonder de hiėrarchische weg te moeten passeren - tot de koning of de koningin mocht wenden als de commandant een situatie schiep die een opstand kon verwekken.
Volgens de Stafchef van de Belgische Marine was in 1986 de tijd er ook rijp voor om zoals in Engeland een titularis te benoemen die bevoegd was om bepaalde materies te onderzoeken.
