- H m22h69,4 -

 

 

DE  OVERHEERSERS  VAN  VLAANDEREN

 

DOOR  DE  GESCHIEDENIS  HEEN

 

 

 

Nadat de drie grote heerschappijen – het Romeinse Rijk, het Rijk van de Merovingers en het Rijk van de Karolingers – een na een waren ineengestuikt, kwamen de Vlamingen vanaf de 13e eeuw al onder een nieuw gezag: dat van de Fransen, door het Verdrag van Pont-à-Vendin in 1212. Die toestand duurde een paar eeuwen. De Nederlandse taal – een Germaanse taal – kwam uiteraard regelmatig in botsing met de Franse taal – een Romaanse taal. Doordat in die tijd Gent en Brugge wereldsteden waren, die even voornaam waren als Parijs en Londen in de 20e eeuw, waren ze zeer aanlokkelijk voor elke machthebber. Er braken dan ook regelmatig conflicten uit tussen de Vlamingen en hun overheerser op economisch en cultureel vlak. Het jaar 1302 zou zelfs voor eeuwig in het geheugen van de Vlamingen geprent blijven door twee wapenfeiten. Tijdens de ‘Brugse Metten’ van 18 mei 1302 kwamen Vlamingen in opstand tegen een Frans doodseskader en doodden in Brugge hierbij een hoop Fransen, onder andere door gebruik te maken van het sjibbolet “Schild en Vriend”, waarmee ze alle Franstaligen ontmaskerden doordat zij dat verkeerdelijk als “Skild en Vriend” uitspraken. Kort nadien stuurde de woedende Franse koning zijn eliteleger naar Vlaanderen, maar dat zelfvoldaan leger werd op 11 juli 1302 nabij Kortrijk door heel gewoon Vlaams werkvolk vernietigd. De Vlamingen konden na die strijd de rijke trofee binnenhalen van vijfhonderd gouden sporen van de gesneuvelde Franse eliteridders. Vandaar de naam ‘Guldensporenslag’. Daarna ontstond echter een rumoerige periode, waarbij Vlaanderen soms onafhankelijk was, maar meestal onder invloed stond van Frankrijk. Tussen 1384 en 1482 stond het aldus onder het gezag van de hertogen van Bourgondië: Filips de Stoute, Jan zonder Vrees, Filips de Goede, Karel de Stoute en Maria van Bourgondië. Uiteindelijk werd Vlaanderen losgerukt van Frankrijk en voerden de Habsburgers er het bewind over. Bij de opkomst van het protestantisme konden de beste en verstandigste Vlaamse krachten al lezen en schrijven en ontdekten op die manier in de Bijbel de ontsporingen van de katholieke kerk. Daardoor werden ze ook protestants, waarop Spanje met de goedkeuring van de paus zijn generaal Alva naar Vlaanderen stuurde om orde op zaken te stellen. Alva voerde de Spaande Inquisitie in, een waarachtig schrikbewind, waarbij bijna negenduizend mensen uit alle lagen van de bevolking werden veroordeeld en meer dan duizend personen werden terechtgesteld. De beste en verstandigste Vlamingen waren gelukkig tijdig naar Nederland gevlucht, dat daardoor economisch en bijgevolg ook politiek machtig werd: de ‘Gouden Eeuw van Nederland’ was aangebroken. Families die echter in Vlaanderen waren achtergebleven, kwamen van 1518 tot 1713 onder de strenge Spaanse overheersing terecht. Alweer Romaans. Gelukkig kwam Vlaanderen met de ‘Vrede van Utrecht’ van 1713 tot 1789 onder het gezag van Oostenrijk en hiermee begon voor de Vlamingen een rustige, bloeiende periode. In 1789 werd Vlaanderen onafhankelijk en bevestigde zijn onafhankelijkheid op de Vrijdagsmarkt van Gent op 4 januari 1790 met ‘Het Manifest van de Provincie Vlaanderen’. Vanaf 1815 ontstond onder koning Willem I het ‘Verenigd Koninkrijk der Nederlanden’: Vlaanderen, dat Wallonië met zich meesleepte, en Nederland vormden hierbij één land. Dat was echter een doorn in het oog van Frankrijk én van de katholieke kerk. Zij begonnen alle Franssprekenden – franskiljons en Walen – op te stoken tegen de Nederlandstalige protestantse koning Willem I. Dat lukte. Nochtans had Willem I in korte tijd veel positiefs gedaan voor Vlaanderen. Willem I wilde geen oorlog tot het bittere einde voeren tegen de Vlamingen, wat een slachtpartij zou teweeggebracht hebben onder Nederlandssprekenden. Daardoor kon het zuidelijk deel zich van het ‘Verenigd Koninkrijk der Nederlanden’ afscheuren. Dit deel werd in 1830 België genoemd, een land van twee tegengestelde volken: de Vlamingen en de Walen.